زمان بارداری و پس از آن چه باید کرد

بارداری مرحله دشواری از زندگی است که بیشتر خانم‌ها در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. دورانی که علاوه بر مشکلات درونی، ظاهر فرد را نیز دستخوش تغییرات اساسی می‌کند. چاقی و اضافه‌وزن، لک و ترک‌های پوستی از جمله این تغییرات هستند که پس از زایمان هم به عنوان یادگاری از دوران بارداری برجای می‌مانند؛ یادگارهایی که برای خانم‌ها خوشایند نیستند و تلاش می‌کنند از شرشان خلاص شده و سلامت از دست رفته‌شان را دوباره به دست آورند.

 حال این پرسش‌ها مطرح است که تا چه حد می‌توان به وزن ایده‌آل پس از زایمان برگشت؟ آیا لک‌ها و ترک‌های پوستی قابل درمانند؟ مراقبت‌های دوران بارداری تا چه حد کمک کننده است؟ دکتر شمس‌الدین تقوی، متخصص طب ورزشی و دکترمحمد رضوانی، متخصص پوست و مو وزیبایی پاسخگوی این پرسش‌ها هستند

ورزش در دوران بارداری پس‌اندازی برای تناسب‌اندام پس از زایمان
خانم‌ها می‌توانند از همان اوایل بارداری تا روزهای آخر شروع به ورزش کنند؛ البته بسته به اینکه چه عادت ورزشی دارند، شدت ورزشی هم که انجام می‌دهند متفاوت است. در واقع سابقه ورزشی فرد اهمیت زیادی دارد. ورزش در این دوران علاوه بر مزایایی که برای آمادگی روحی و بدنی برای زایمان به همراه دارد و بسیاری از مشکلات این دوران مانند یبوست و ضعف را برطرف می‌کند، خطر ابتلا به مسمومیت و دیابت بارداری را نیز کاهش می‌دهد. خانمی که ورزش می‌کند، خواب بهتری دارد و کنترل بیشتری روی وزنش دارد، در نتیجه بازگشت فرم بدنی او پس از زایمان به حالت قبل از بارداری راحت‌تر است.

 در این شرایط ورزش را متوقف کنید
توصیه‌ای که متخصصان زنان و زایمان و طب ورزشی به خانم‌های باردار می‌کنند، پرهیز از خستگی زیاد هنگام ورزش و فعالیت بدنی است. از این رو توصیه می‌شود، زنان باردار هفته‌ای سه بار و به مدت 30دقیقه ورزش کنند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند ورزش زیاد و بیشتر از پنج بار در هفته خطر تولد نوزاد نارس و کم‌وزن را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، شرایطی وجود دارد که فرد در مواجهه با آن باید از ادامه ورزش خودداری کند. این شرایط عبارتند از:
  درد قفسه‌سینه یا مفاصل
  سرگیجه و غش      
  کوتاه شدن تنفس   
  خونریزی‌های رحمی  
  مشکل در راه رفتن                 
  انقباض‌های رحمی          
  تغییر الگوی حرکتی جنین

 چه ورزشی در زمان بارداری مناسب است؟
همان طور که گفته شد نوع ورزشی که یک خانم باردار انتخاب می‌کند بستگی زیادی به سابقه ورزشی او دارد؛ خانمی که پیش از بارداری اهل ورزش کردن نبوده پس از آن هم نباید ورزش‌های شدید انجام دهد زیرا توان بدنی او پایین است. ولی در کل ورزش‌هایی که امکان برخورد در آنها زیاد است و یا احتمال سقوط دارند و در واقع در حالت بی‌تعادلی انجام می‌شوند، برای تمامی خانم‌های باردار منع دارد. اسکی روی آب، شیرجه‌زدن، ورزش‌های رزمی و فوتبال از این دسته هستند. دوچرخه‌سواری در شرایط ایمن منعی ندارد. برخلاف این ورزش‌ها شنا، پیاده‌روی و پیلاتس منعی نداشته و کمک زیادی به حفظ تناسب‌اندام پس از زایمان می‌کنند.
 

ورزش‌های مناسب پس از زایمان
تجربه ثابت کرده است شیردهی یکی از راه‌هایی است که خانم باردار را به شرایط قبل از بارداری نزدیک می‌کند که متأسفانه بیشتر افراد از انجام این کار غافلند و گمان می‌کنند این کار فرم بدنشان را به هم ریخته و تغییر می‌دهد. ورزش مرتب پس از بارداری کمک زیادی به حفظ زیبایی بدن می‌کند و در این دوران به جز مواردی ‌اندک محدودیتی برای ورزش وجود ندارد.

 انجام ورزش‌های هوازی در این دوران بسیار کمک‌کننده است. در این دوران به دلیل بروز تغییرات هورمونی ذخیره چربی بدن افزایش می‌یابد؛ بنابراین این ذخیره‌ها باید کاهش پیدا کنند تا فرد به وزن ایده‌آل برسد. بنابراین انجام فعالیت‌های هوازی برای اینکه ماده مصرفی‌شان چربی است کمک زیادی به کاهش وزن می‌کند.

 از آنجا که فشار داخلی شکم در زمان بارداری افزایش می‌یابد، ناحیه شکم ضعیف شده و این ضعف شکم باعث ایجاد برجستگی در ناحیه قدامی شکم می‌‌‌‌شود، به همین دلیل تقویت ماهیچه‌های شکمی بدن اهمیت زیادی دارد. راه رفتن و تقویت ماهیچه‌های شکم و لگن از بهترین ورزش‌هایی است که تناسب‌اندام را پس از زایمان ایجاد می‌کند. البته تنها ورزش کردن کافی نیست و استفاده از رژیم غذایی مناسب زیر نظر متخصص تغذیه ضرورت دارد.